آفریدگار یکتا را حمد و سپاس که چنین توفیقی را عنایت فرمود تا بتوانیم گامی اندک در راه پیشبرد علم برداریم. شناخت و بررسی انواع کانه¬ها در زیر میکروسکوپ و نیز تشخیص بافت¬های آن¬ها با هدف بررسی زایشی کانسارها، دانشی است که یادگیری آن¬ها برای دانشجویان رشتههای معدن و زمینشناسی ضروری است. کانیهای فلزی توسط میکروسکوپ پلاریزان انعکاسی مطالعه می¬شوند تا علاوه بر شناسایی انواع آن¬ها، اندازه، شکل، ادخال و سایر ویژگی¬های آن¬ها فراهم شود. هرچند با استفاده از روش¬های دستگاهی دیگر نیز می¬توان به اطلاعات کیفی و کمی کانه¬ها پی¬برد، منتهی موردی که از اهمیت ویژه¬ای برخوردار است و با استفاده از میکروسکوپ¬های پلاریزان با نور انعکاسی بررسی می¬شود، بافت و ارتباط کانه¬ها با یکدیگر است. چگونگی ارتباط بلورها بیانگر شرایط فیزیکی و شیمیایی تشکیل کانه¬ها میباشد. همچنین کمک می¬کند که روابط پاراژنتیکی و ترتیب تبلور کانه¬ها تعیین شود. نتیجه این مطالعه می¬تواند علاوه بر شناسایی تیپ کانسار، در تعیین انتخاب ساده¬ترین و اقتصادی¬ترین روش استحصال کانه از سنگ دربرگیرنده مؤثر واقع شود.
از اینرو، با توجه به تجربیات حاصل از33 سال مطالعه و تدریس درس مینرالوگرافی و از طرفی با توجه به کمبود کتابهای فارسی در این زمینه، سعی شده است تا مجموعه¬ای از کانهها انتخاب شوند، و تصاویر رنگی به همراه ویژگی¬های میکروسکوپی از آنها ارائه گردد.
نوشتار حاضر دارای سه فصل است، در فصل اول توضیحاتی مربوط به انواع میکروسکوپ و ضمایم آن¬ها، انواع مقاطع میکروسکوپی، طرز تهیه مقاطع صیقلی به همراه معرفی انواع مختلف دستگاه¬های سایش، خواص نوری کا-نی¬های فلزی در نور انعکاسی شامل مواردی که در دو شرایط نوری (با آنالیزور یا بدون استفاده از آنالیزور) مطالعه می¬شود، همچنین مختصری راجع به تئوری نور انعکاسی، روش¬های میکروشیمیایی و نیز توصیفی ازکانی¬های همراه، پرداخته شده است. در فصل دوم به اهمیت مطالعه بافت، انواع مختلف بافت¬ها شامل انواع بافت¬های اولیه و بافت¬های حاصل از انتقال یا جابجایی (ناآمیختگی و جانشینی و شرایط دگرگونی)، همچنین انواع بافت های متداول در کانسارهای ماگمایی، اسکارن، اپی¬ترمال، پورفیری، مسیوسولفید و کانسارسرب و روی نوع می¬سی¬سی¬پی اختصاص داده شده است. در فصل سوم توصیف میکروسکوپی مجموعه¬ای از کانه¬های متداول در کانسارهای معدنی به همراه جداول خواص نوری و تصاویر رنگی آن¬ها، ارائه شده است.
فصل اول مبانی مینرالوگرافی
1-1 مقدمه
1-2 اهمیت مطالعه مینرالوژی
1-3 شناسایی کانیهای متشکله یک ذخیره
1-4 شناسایی بافت
1-5 کانیهای همراه
1-6 انواع میکروسکوپ
1-7 شناخت میکروسکوپ پلاریزان با نور انعکاسی
1-8 انواع مقاطع
1-9 روش تهیه مقاطع صیقلی
1-9-1 انواع مختلف دستگاههای سایش و صیقلی
1-9-2 آمادهسازی نمونه جهت سایش
1-9-3 مراحل سایش و صیقلی کردن نمونه
1-10 خواص نوری کانیهای کدر در مقاطع صیقلی
1-10-1 بررسی فاکتورهای لازم در مطالعه کانهها با استفاده از نیکل پلاریزور
1-10-1-1 رنگ
1-10-1-2 چندرنگی
1-10-1-3 شکل کانه
1-10-1-4 منطقهبندی
1-10-1-5 قدرت انعکاس
1-10-1-6 سختی یا برجستگی
1-10-1-7 رخ
1-10-2 بررسی فاکتورهای لازم در مطالعه کانهها با استفاده از نیکل آنالیزور
1-10-2-1 همسانگردی و ناهمسانگردی
1-10-2-2 رنگهای تداخلی
1-10-2-3 ماکل
1-10-2-4 پدیده نورپخشی (انعکاس داخلی)
1-11 تئوری نور انعکاسی
1-12 مختصری راجع به روشهای میکروشیمیایی
فصل دوم انواع بافت
2-1 مقدمه
2-2 اهمیت مطالعه بافتی
2-3 انواع مختلف بافتها
2-4 انواع بافتهای اولیه
2-4-1 بافت منطقهبندی
2-4-2 بافت اوولیتی
2-4-3 بافت کروی (کرهمانند)
2-4-4 بافت پوئی کیلیتیک
2-4-5 بافت پورفیری
2-4-6 بافت افشان
2-4-7 بافت کلوئیدال (کلومورف)
2-4-8 بافتهای رسوبی
2-4-9 بافتهای پرکننده فضای خالی
2-4-10 بافت شانهای
2-4-11 بافت قشری
2-5 بافتهای زایشی حاصل از پدیده انتقال و جابجایی
2-5-1 پدیده ناآمیختگی
2-5-2 انواع بافتهای ناشی از پدیده ناآمیختگی
2-5-2-1 بافت ناآمیختگی در فرم شبکهای
2-5-2-2 بافت ناآمیختگی در فرم قطرهای (امولسیون)
2-5-2-3 بافت ناآمیختگی در فرم ستارهای
2-5-2-4 بافت ناآمیختگی در اشکال سریشده
2-5-2-5 بافت ناآمیختگی در فرم تیغهای
2-5-2-6 بافت همرشدی
2-6 بافتهای جانشینی
2-6-1 انواع بافتهای جانشینی
2-6-1-1 بافت جانشینی به صورت کرمخوردگی
2-6-1-3 بافت جانشینی در امتداد رخها و حاشیه کانی
2-6-1-4 بافت جانشینی هستهای و منطقهای
2-6-1-5 بافت جانشینی اسکلتی
2-6-1-6 بافت جانشینی رگهای
2-6-1-7 بافت جانشینی مارتیزاسیون
2-6-1-8 بافت موشکتویتی
2-7 بافتهای دگرگونی
2-7-1 عملکرد دگرگونی فشاری
2-7-2 عملکرد دگرگونی حرارتی
2-8 اسکارنها
2-9 بافتهای متداول در کانسارها
2-9-1 کانسارهای ماگمایی
2-9-2 کانسارهای اسکارن
2-9-3 کانسارهای اپیترمال
2-9-4 کانسارهای پورفیری
2-9-5 کانسارهای مسیوسولفیدها
2-9-6 کانسارهای سرب و روی نوع دره میسیسیپی
فصل سوم شناسایی کانیهای فلزی در مقاطع صیقلی
3-1 مقدمه
3-2 آرسنوپیریت (میسپیکل)
3-3 آزوریت
3-4 استیبنیت (استیبین)
3-5 اسکوترودیت
3-6 اسفالریت (بلند)
3-7 بورنونیت
3-8 بورنیت
3-9 بیسموت طبیعی
3-10 بیسموتینیت
3-11 پیروتیت
3-12 پیریت
3-13 راملسبرژیت
3-14 سافلوریت
4-15 سینابر
3-16 کاسیتریت
3-17 کالکوپیریت
3-18 کالکوسیت
3-19 کبالتیت
3-20 کرومیت
3-21 کولیت
3-22 گالن
3-23 گوتیت
3-24 لولنژیت
3-25 لینهئیت
3-26 مارکاسیت
3-27 مالاکیت
3-28 مگنتیت
3-29 مس خاکستری (شامل: تترائدریت و تنانتیت)
3-30 مولیبدنیت
3-31 نیکلین
3-32 ولفرامیت
3-33 هماتیت (اسپیکولاریت)
منابع
دسته بندی موضوعی | موضوع فرعی |
فنی و مهندسی |
مهندسی معدن
|